مراحل طلاق توافقی؛ از توافق تا اجرا

پیشگفتار

در چند روز گذشته در جمعی دوستانه نشسته بودم، دوستان برحسب لطفی که به بنده به ‌عنوان حقوق خوان داشتند سؤالی را مطرح کردند و مرا بر آن داشت تا مقاله ای در این خصوص بنویسم. سؤال به این صورت مطرح شد که آیا امکان جدایی زن و شوهر به صورت توافقی و بدون مراجعه به دادگاه وجود دارد؟ شاید طرح سؤال بالا واژه «طلاق توافقی» را در ذهن کسانی که کم ‌و بیش با حقوق و مخصوصاً حقوق خانواده آشنایی دارند، تداعی کند. طلاق توافقی چیست؟ هزینه طلاق توافقی به چه صورت است؟ مدارک لازم برای طلاق توافقی چه هستند؟  مراحل طلاق توافقی تا اجرای صیغه طلاق چگونه است؟ طلاق توافقی چقدر زمان می برد؟ احکام طلاق توافقی چیست؟ شرایط طلاق توافقی چگونه است؟ قانون جدید طلاق توافقی چیست؟ روند طلاق توافقی چگونه است؟ حضانت فرزند در طلاق توافقی با زوج است یا زوجه؟ نفقه و مهریه و کلیه حقوق مالی در طلاق توافقی به چه صورت خواهد بود؟ برای یافتن این سؤالات تا پایان این نوشته را دنبال کنید.

 

 

برای انتخاب وکیل حقوقی متخصص و دریافت مشاوره حقوقی در این حوزه از طریق لینک های زیر اقدام نمایید:

در صورتی که می خواهید به صورت ویژه از وکلای سامانه دادیاب جهت طلاق توافقی فوری اقدام نمایید از لینک زیر استفاده نمایید:

طلاق توافقی چیست

طلاق توافقی را می‌توان این‌گونه تعریف کرد: طلاقی که در آن زن و شوهر احساس می‌کنند دیگر نمی‌توانند زندگی مشترک خود را ادامه دهند و با توافق بر سر تمامی جوانب از قبیل: حضانت فرزند، کلیه مسائل مالی مانند (مهریه، نفقه، نفقه گذشته، اجرت المثل ایام زوجیت) و مواردی از این قبیل از یکدیگر جدا می‌شوند. تصور نادرستی که از طلاق توافقی وجود دارد این است که این نوع طلاق نیاز به حکم دادگاه ندارد؛ درحالی‌که مطابق قانون این نوع از طلاق نیز نهایتاً نیازمند رأی دادگاه خواهد بود. در ادامه طلاق توافقی را در قوانین مورد بررسی قرار خواهیم داد.

احکام طلاق توافقی در قانون مدنی 

قانون مدنی یکی از مهم ترین قوانین تنظیم کننده روابط بین افراد می باشد. در کشور ما که سرچشمه  بسیاری از قوانین، منابع فقهی است، مسائل مربوط به حقوق خانواده نیز با منشاء فقهی در قانون مدنی گنجانده شده است. قانون مدنی اشاره صریحی به واژه طلاق توافقی نکرده است و از دو نوع طلاق خلع و طلاق مبارات، که در آن زوجه می‌تواند با توافق شوهر خود از او جدا شود صحبت کرده است. ماده 1146 و 1147 دو نوع  طلاق را پیش‌بینی کرده است که بر اساس آن زن می‌تواند مالی به شوهر خود بدهد و طلاق بگیرد. 

ماده 1146 قانون مدنی:

«طلاق خلع آن است که زن به‌واسطه کراهتی که از شوهر خود دارد در مقابل مالی که به شوهر می‌دهد طلاق بگیرد، اعم از این‌که مال مزبور عین مهر یا معادل آن و یا بیشتر و یا کمتر از مهر باشد» 

ماده 1147 قانون مدنی:

«طلاق مبارات آن است که کراهت از طرفین باشد ولی در این صورت عوض باید زائد بر میزان مهر نباشد».

احکام طلاق توافقی در قانون حمایت از خانواده

در قانون حمایت از خانواده مراحل طلاق توافقی در مواد 25، 26 و 27 مورد بررسی قرار گرفته است. زن و شوهر پس از توافق درباره‌ی مسائلی از جمله مهریه، حضانت، نفقه گذشته، اجرت المثل و مسائلی از این قبیل، اقدام به انجام طلاق توافقی می‌نمایند. زوجین باید دادخواست طلاق توافقی را تنظیم کنند و سپس با استفاده از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی نسبت به ثبت آن اقدام نمایند.

آیا مشاوره در طلاق توافقی الزامی است

در طلاق توافقی برخلاف سایر انواع طلاق‌ها نیازی به رجوع به داور نیست و جای نهاد داور را در طلاق توافقی، نهاد مشاوره گرفته است. اولین اقدام در این مورد ارجاع به مشاور از طرف دادگاه می‌باشد. البته این مراجعه می‌تواند بدون حکم دادگاه و به وسیله خود زوجین انجام شود؛ در این راستا زوجین از طریق وبسایت http://zaman.behzisti.net که بدین منظور تأسیس شده است، اقدام به نوبت گیری می نمایند. پس از انجام مشاوره و اصرار طرفین بر طلاق، مرکز مشاوره نظر خود درباره عدم سازش را به دادگاه اعلام می‌کند. حداکثر تا 4 جلسه در ماه مرکز مشاوره می تواند برای زوجین در نظر بگیرد و تعداد این جلسات بسته به نظر مرکز مشاوره خواهد بود. به عبارت دیگر این مرکز می تواند با توجه به شرایط زوجین حتی یک جلسه برای مشاوره در نظر بگیرد یا می تواند تعداد جلسات مشاوره ی بیشتری را در نظر بگیرد  لیکن رویه قضات دادگاه خانواده به این صورت است که این چهار جلسه حتما انجام گردد چرا که بعضا دیده شده پرونده به دلیل عدم گذراندن چهار جلسه مشاوره مسترد گردیده است.

مراحل طلاق توافقی پس از مشاوره

پس از مشاهده نظریه مشاور در صورتی که مبنی بر عدم امکان سازش میان زوجین باشد، دادگاه حکم به عدم سازش و نهایتاً طلاق خواهد داد. این حکم به گواهی عدم سازش مشهور است. پس از ابلاغ رأی دادگاه، زوجین باید ظرف مدت 3 ماه با حضور در دفاتر رسمی ازدواج و طلاق، صیغه طلاق را جاری کنند و در صورت عدم حضور هریک از طرفین، گواهی صادرشده از درجه اعتبار ساقط می‌شود. 

البته این مورد در مواردی که زوجه بنا بر اعلام دادگاه صادرکننده رأی و یا به‌موجب سند رسمی در اجرای صیغه طلاق وکالت بلاعزل داشته باشد، قابل‌اجرا نیست و زوجه در صورت داشتن شرایط بالا حتی در صورت عدم حضور زوج نیز می‌تواند درخواست جاری شدن  صیغه طلاق را داشته باشد و آن را به ثبت برساند.

تاثیر بارداری در طلاق توافقی

پس از ثبت دادخواست طلاق توافقی و گذراندن مشاوره و توافق بر سر تمامی مسائل گفته شده در جلسه دادگاه، زوجه می بایست جهت معاینه عدم بارداری به پزشکی قانونی مراجعه نماید. البته بارداری زوجه تاثیری در طلاق نخواهد داشت و صیغه طلاق جاری می گردد.

وضعیت حضانت، نفقه، مهریه و سایر حقوق مالی در طلاق توافقی

مهریه در طلاق توافقی 

در طلاق توافقی همه‌چیز بر مبنای توافق است ولی این به معنای بخشیدن مهریه نیست بلکه مهریه حق زن بوده و تنها در صورت توافق طرفین می‌توان از آن صرف‌نظر کرد لذا انصراف از گرفتن مهریه جنبه الزامی ندارد.

استرداد جهیزیه در طلاق توافقی

در مورد جهیزیه نیز باید اشاره کرد که جهیزیه متعلق به زن می‌باشد و مرد فقط اجازه استفاده از آن را دارد، در صورتی‌که طلاق از نوع توافقی باشد بهتر است تکلیف جهیزیه و لوازمی که در زمان زندگی مشترک خریداری ‌شده است نیز مشخص گردد. 

حضانت فرزند در طلاق توافقی

در مورد حضانت، نگهداری و نفقه  فرزندان نیز می بایست توافق صورت گیرد؛ مواردی که سلب حضانت از پدر یا مادر را شامل می شوند عبارتند از: جنون یا شوهر کردن مادر (ازدواج مجدد)، اعتیاد زیان آور به الکل، مواد مخدر و قمار، اشتهار (مشهور بودن) به فساد اخلاقی و فحشا، ابتلا به بیماری های روانی با تشخیص پزشکی قانونی، سوء استفاده از طفل یا اجبار او به ورود در مشاغل ضد اخلاقی مانند فساد و فحشا، تکدی گری و قاچاق و تکرار ضرب و جرح خارج از حد متعارف.

در صورت وقوع هر یک از شرایط بالا  زوج یا زوجه می تواند در دادگاه سلب حضانت را بخواهد و توافق اولیه در زمان طلاق مانع این امر نخواهد بود. البته در ابتدا این موارد توسط قاضی پرونده بررسی می شوند؛ قاضی همواره مصلحت طفل را در نظر می گیرد و حتی می تواند بر خلاف توافق افراد، به طریقه دیگری که مصلحت طفل در آن رعایت شود، حکم صادر کند.

هزینه های طلاق توافقی

چون طلاق توافقی یک دعوای غیرمالی است هزینه کم تری  نسبت به دعاوی دیگر دارد. سرفصل این هزینه ها عبارتند از حق مشاوره، هزینه دادرسی، هزینه دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و هزینه دفتر رسمی ازدواج و طلاق را شامل می شود که کل این هزینه ها حدودا زیر یک میلیون تومان خواهد بود.

مدارک لازم برای طلاق توافقی

مدارک لازم برای صدور گواهی عدم امکان سازش(طلاق توافقی) شامل  عقدنامه زوجین و مدارک هویتی آنها مثل کارت ملی و ثبت نام آنها در سامانه ثنا و همینطور گواهی عدم سازش مرکز مشاوره می باشد.

طلاق توافقی چقدر زمان می برد؟

مدت زمان طلاق توافقی عموما به دلیل گذراندن جلسات مشاوره  حدود دوماه ونیم خواهد بود.

رجوع بعد از طلاق توافقی

در صورتی که خواهان دعوای طلاق توافقی زوج باشد، ایشان می تواند جهت رجوع بعد از طلاق توافقی اقدام نماید. اگر خواهان طلاق توافقی زوجه باشد امکان رجوع از سوی زوج وجود نخواهد داشت.

مزایا و مضرات طلاق توافقی

باتوجه به موارد مطروحه در بالا به نظر می رسد در صورت عدم امکان زندگی مشترک، طلاق توافقی می تواند از گزینه های مناسب برای جلوگیری از طولانی شدن زمان پرونده و صدور سریع حکم طلاق به حساب آید. در این نوع طلاق هزینه های دادرسی نیز نسبت به سایر انواع طلاق کم تر است و زمان رسیدگی و صدور حکم عدم سازش به مراتب کم تر می باشد. از معایب این نوع طلاق می توان به شتاب زدگی زوجین و پشیمانی بعد از طلاق اشاره کرد. یکی از علل طولانی شدن فرآیند طلاق جلوگیری از تصمیمات احساسی و شتاب زده درباره این تصمیم می باشد در حالی که در طلاق توافقی این مهم نادیده گرفته می شود.

ارائه خدمات طلاق توافقی توسط وکلای سامانه دادیاب

سامانه دادیاب به منظور سهولت دسترسی به وکلا و مشاوران حقوقی متخصص تاسیس گردیده است. شما در این سامانه می توانید از بین وکلای حوزه خانواده، وکیل خانواده متخصص مورد نظر خود را با در نظر گرفتن سابقه و حق الوکاله تعرفه شده انتخاب کنید. شما می‌توانید قبل از انتخاب وکیل پایه یک دادگستری از خدمات مشاوره‌ای استفاده نمایید، به همین دلیل دادیاب برای پرسش و پاسخ حقوقی کاربران بخش مشاوره حقوقی رایگان و همچنین برای سوالات تخصصی کاربران و ارائه راهکار تخصصی وکلا بخش مشاوره حقوقی تلفنی با هزینه به صرفه و مناسب را در نظر گرفته است تا با راهنمایی مشاوران، کاربران بتوانند بهترین وکیل و مسیر درست را انتخاب نمایند. در صورت نیاز کاربران برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد رزومه تحصیلی و کاری وکلا و مشاوران می‌توانند به بخش جستجوی وکیل مراجعه نمایند.

وکلای حوزه خانواده در دعوای طلاق توافقی در سامانه دادیاب دو دسته هستند: 
دسته اول وکلایی که تعرفه خودشان را در سامانه دادیاب در قسمت خدمات وکالتی حقوقی، دعاوی خانواده، طلاق توافقی اعلام نمودند که شما با انتخاب هر یک از وکلا و پرداخت حق الوکاله تعرفه شده آنها می توانید پرونده خود را به آنها بسپارید.
جهت انتخاب وکیل طلاق توافقی و مشاوره حقوقی خانواده وارد لینک‌های زیر شوید:

دسته دوم وکلای تایید شده سامانه دادیاب هستند که وکالت شما در طلاق توافقی را با قیمت اعلامی سامانه که در حال حاضر به صورت ویژه به مبلغ 4/500/000 تومان می باشد را با دو وکیل به نحو فوری برای شما انجام می دهند. جهت انتخاب وکیل ویژه وارد لینک زیر شوید:

سوالات متداول در خصوص طلاق توافقی

آیا امکان طلاق توافقی بدون مراجعه به مشاور وجود دارد یا خیر؟

اگر خودتان بخواهید برای طلاق توافقی اقدام کنید باید مرحله مراجعه به مشاور را بگذرانید.

آیا وکلای دادیاب می توانند بدون مراجعه به مشاور جهت طلاق توافقی اقدام کنند؟

وکلای تایید شده سامانه دادیاب بدون اینکه نیاز به مراجعه به مشاور داشته باشید جهت طلاق برای شما اقدام خواهند کرد.

وکلای سامانه دادیاب چند روزه حکم طلاق توافقی را دریافت می کنند؟

وکلای ویژه سامانه دادیاب به نحو فوری حداقل ده روز و حداکثر یک ماه حکم طلاق را برای شما دریافت می کنند. البته با وجود اینکه این موضوع تاکنون بیشتر از یک ماه زمان نبرده این مدت تضمینی نیست اما قطعا کمتر از دوماه خواهد بود.

اگر بعد از صدور حکم طلاق، زوج یا زوجه از طلاق منصرف شوند چه اتفاقی میفتد؟

با توجه به اینکه طلاق توافقی براساس توافق زوجین انجام می گردد تا زمان اجرای صیغه طلاق این توافق باید باقی بماند درغیر اینصورت برخلاف طلاق های دیگر صیغه طلاق جاری نمی شود.

اگر زوجین در خصوص حضانت فرزند باهم توافق نداشته باشند چه باید کرد؟

در طلاق توافقی باید در خصوص تمامی مسائل از جمله حضانت فرزند و کلیه حق و حقوق قانونی زوجه توافق وجود داشته باشد.

ویدئو در مورد طلاق توافقی